Duidelijkheid bij veranderen
Veranderen moet voor de continuïteit van een specie.
Organisaties worden steeds meer gedwongen flexibel en slagvaardiger te worden. De omgeving verandert, de visie moet worden bijgesteld en de organisatie moet mee veranderen. Vaak moet veel weerstand overwonnen worden en dat is verspilling van energie.
De mens leert in een bepaalde omgeving en de mens maakt iets in een omgeving. Veranderen van omgeving geeft de meeste mensen een onveilig gevoel, zeker als dit gekoppeld is aan het leveren van een prestatie. Veranderen van omgeving geeft een onzeker gevoel maar ook het leveren van andere prestaties in een zelfde omgeving kan onzekerheid geven. Andere prestaties en in een andere omgeving voelt al helemaal niet veilig. Heel sommige mensen vinden dit juist een uitdaging, maar daar ligt nu niet de focus.
Veranderen vinden mensen per definitie niet fijn; het geeft een gevoel van onzekerheid. Met tijdelijke veranderingen (vakantie bijvoorbeeld) hebben we minder moeite. Waarschijnlijk omdat we die verandering meer zelf in de hand hebben. Zo ook als je gaat verhuizen. Het is even wennen maar we doen het toch.
Veranderen en weerstand
En nu, de veranderingen die opgelegd worden door anderen; het bedrijf waarvoor je werkt. Dat vinden we al helemaal niet fijn. Moeten we andere dingen doen, op een andere afdeling, of de zelfde dingen met andere mensen? En waarom eigenlijk? Men wordt gedwongen uit de comfortzone te gaan, jakkes.
Als het de mensen heel concreet en duidelijk wordt gemaakt waarom en hoe ze moeten veranderen zal de acceptatie mild zijn. Helaas schort het bij veel bedrijven aan de transparantie en communicatie.
Het begint met het uitleggen van het waarom we moeten veranderen. Welk probleem gaan we oplossen?
Vaak is er wel een visie, maar ontbreekt het aan de strategie om te komen waar we uiteindelijk willen zijn. Een visie klinkt mooi, het zijn beloftes. Het waarom en de weg om er te komen is maar al te vaak onduidelijk. Dit is hetzelfde als ons einddoel de Costa Brava is, maar we weten nog niet hoe we er heen gaan of welke route we nemen. De koffers zijn gepakt en we staan buiten klaar om te vertrekken. Dit kan nooit fijn zijn. Veranderen is net als op reis gaan; je dagelijkse leven gaat er gewoon anders uitzien.
Het gebeurt maar al te vaak dat organisaties op die manier met hun mensen omgaan. De visie wordt verkondigd, het waarom en de route (de strategie) niet. Dit kan een aantal oorzaken hebben:
- Het hoger management kent zelf de route nog niet,
- De route is bekend maar men vindt het eng om er over te communiceren of
- De route is wel bekend maar wordt vergeten te communiceren.
In het eerste geval; benoem de visie niet voordat je de route ook kunt communiceren. Het geeft ook geen blijk van professionaliteit. Je laat dan zien dat je niet kunt controleren.
In het tweede geval ben je de medewerkers schuldig om ook de route duidelijk te maken. De reden om niet te communiceren kan zijn omdat men bang is juist daarmee onrust te creëren. In feite schuift men de waarheid alleen maar vooruit. Als je meteen communiceert, kan er wel onrust ontstaan, maar deze kun je dan veel beter controleren. Bovendien, als je laat zien wat de route is kunnen de mensen zichzelf beter voorbereiden. Men kan dan zelf bepalen of zij meegaan of niet, bijvoorbeeld door het bedrijf te verlaten, of zich heroriënteren binnen het bedrijf zelf.
Het derde geval is gewoon dom.
Hoe dan ook, als over de route niet (eerlijk) wordt gecommuniceerd krijg je veel weerstand. Weerstand is energie die alleen maar in de weg zit. Het beïnvloedt het voortbrengingstraject in negatieve zin. Het zou zomaar kunnen dat een open en vriendelijke cultuur omslaat in angst en wantrouwen. Wie zit daar nu op te wachten?
Het lijkt soms dat men vergeet dat we werken met mensen, een belangrijke resource om te komen tot het uiteindelijke product. De kwaliteit en kwantiteit van de producten zijn geheel afhankelijk hoe betrokken de medewerkers zijn. Wantrouwen en onzekerheid zijn killing voor het eindproduct.
Een vage of heldere route bij veranderen?
Wees transparant bij veranderen.
Een (nieuwe) visie wekt vertrouwen als ook de route bekend is.
Onbekende routes maken mensen onzeker.
Onzekerheid geeft wantrouwen.
Wantrouwen geeft onnodige wrijving in het voortbrengingstraject.